دانلود تحقیق معنا و مفهوم تربیت مدنی

عنوان مقاله: معنا و مفهوم تربیت مدنی
قالب فایل: WORD
تعداد صفحات: 20 صفحه

فهرست مطالب:
1- معنی و هدف تربیت
2- مبانی تعلیم و تربیت
الف) تربیت طبیعی
ب) تربیت انسانی
ج) تربیت اجتماعی / معنا و مفهوم
3- تربیت و نظام دموکراتیک
4- تربیت مدنی
1-4- تربیت مدنی چیست؟
2-4- اهداف تربیت مدنی
3-4- مبانی تربیت مدنی
الف) شناخت مدنی
ب) مهارت های مدنی
ج) ارزش ها و نگرش های مدنی



* بخشی از ابتدای مقاله:

1ـ معنی و هدف تربیت

هر چند غرض از تربیت، راه بردن انسان به سرمنزل مقصود است و آدمی به مدد تربیت می تواند قوای روانی، جسمانی، اجتماعی و معنوی خویش را پرورش دهد و پا در عرصه انسانیت گذارد؛ مع هذا مکاتب و نگرش های فلسفی به گونه ای متفاوت به انسان و تربیت می نگرند و متناسب با آن هدف های آموزش و پرورش را بیان می کنند. برای مثال مربی آرمانگرا با توجه به دو بُعد « جسم » و « جان » انسان ، برای بُعد معنوی و روحی او اهمیت بیشتری قائل است و می گوید ماهیت انسان را « روح » او تشکیل می دهد و از این رو سرنوشتی معنوی برای انسان متصور است . از دیدگاه ایده‌آلیستها ، آدمی چون گام بر دنیای خاکی می نهد ، از مأوای خویش می گسلد و هدف تربیت رساندن آدمی به جایگاه نخستین خویش ـ عالم مثل ـ است .

به نظر فیلسوف واقع گرای علمی ، ‌انسان موجودی زیستی با سلسله اعصاب رشد یافته به حد اعلاست که سرنوشت او بر اساس تأثیر محیط مادی و اجتماعی ، تعیین می شود . آموزش و پرورش باید انسان را نه تنها برای زندگی در جامعه آماده سازد ، بلکه باید همه توانایی های او را به منظور آشنایی با جهان و تسلط بر آن پرورش دهد . بنابراین از منظر رئالیست‌های طبیعی یا علمی هدف تربیت و پرورش قوای جسمانی ، روانی و اجتماعی و آماده کردن افراد برای زندگی در بستر اجتماع  است .

از نظر عمل گرایان ، به جهت اینکه هستی مدام در حال تغییر است و هیچگونه ثباتی در آن متصور نیست ، تعلیم و تربیت نمی تواند واجد هیچ هدف خاصی باشد . بنابراین در اندیشه تربیتی عمل گرایان ، تربیت خود زندگی و بازسازی مداوم تجربه در خلال زندگی است . از نظر عمل گرایان ، با عنایت به متغیر بودن هستی و معرفت و ارزش های بشری ، تریبت باید به آدمی بیاموزد که چگونه با مسائل اجتماعی و مشکلات زندگی ، مواجه گردد و راه گریز از تنگناها را دریابد .

از دیدگاه وجودگرایان ، انسان موجودی مختار ، آزاد و مسئول است و باید خویشتن را آنگونه که خود انتخاب می کند ، بسازد . بنابراین از بُعد هستی شناسی ، وجودگرایان بر این عقیده اند که انسان آن چیزی است که خود خویشتن را می سازد و هدف نهایی تربیت نیز آن است که انسان بتواند آزادانه از میان راههای مختلف زندگی و ساختن خویش ، یکی را برگزیند و در راه انتخابی خویشتن ، پذیرای مسئولیت باشد .

در تعالیم اسلام و قرآن ، هدف و معنای تربیت با « ماهیت انسان » رقم می‌خورد، در اندیشه قرآنی ، آدم موجودی حق گریز ، علم ستیز ، دروغ زن ، عجول و استهزاگر ، بی دانش و انکارپیشه است ( حجر ، 26 ) و از گِل ( انعام ، 2 ) ، خاک ( روم ، 20 ) گِل چسبنده ( صفحات ، 11 ) ، نطفه ( فاطر ، 11 ) ، آب جهنده ( طارق ، 5 ) و لخته خون ( علق ، 2-1 ) خلق شده است . مع هذا تکمله آفرینش آدمی ، در حد ماهیت و لجن محض باقی نمی ماند و در پای قله هستی نمی ایستد . استکمال بشر در گام نخست خلقت ، با دمیدن روح خداوندی بر کالبد آدم ، به اوج ذروه وجود می رسد .

در کشمکش میان این دو نفس ، خداوند برای پر مغز و معنا ساختن زندگی ، به گِل و لجن بسنده نمی کند و شیطان وسوسه انگیز را به مثابه سمبل کشش بسوی مکایدت و ناپاکی ـ بر باب مصلحت و حکمت خویش ـ می آفریند . هر چند مکر و نیرنگ شیطان ، تنها تا مرز وسوسه و گرایش به پستی و زشتی است و او را توان اجبار نیست ، اما همین فراخوانی بس که انسان های ظاهرنگر و آخوربین را اسیر باروی خویش گرداند، به گونه ای که انسان های فریب خورده بر گرد خصم درون، حلقه ای از مؤانست و شفقت زنند و هر روز، دام خویش را بیش از پیش بگسترانند. بنابراین در وجود انسان دو بانگ است که او را به خویش فرا می خواند. از آنجایی که انسان بر گرداب تعفن و اریکه روح خداوندی ، توأماً سوار است ، در مرتبه شدن و تربیت ، انسان از عالم خاکی و شیطانی رهایی می یابد و به سوی عبودیت و ربوبیت پر می‌کشد . لذا هدف تربیت کمک به آدمی برای رسیدن به کمال و قرب الی الله ، از طریق دوری گزینی از نفس اماره و ماهیت تعفنی و لجنی خویش و تهذیب نفس است .

مع هذا در اندیشه اسلامی ، عزلت گزینی و صوفی گری ، در حصول به عبودیت ، تنها راه مجاز محسوب نمی گردد و انسان کامل کسی است که بتواند در جدال بین دو نفس زنده در جامعه زندگی کند و فعالانه در اعتلاء و بهبود اجتماع خویش بکوشد و سرنوشت محتوم پنداشته خویش را به مدد تلاش و دوراندیشی ، تغییر دهد . بنابراین همانند دیگر مکاتب فلسفی ، در تربیت اسلامی ، آدمی نیازمند تربیت اجتماعی و آماده شدن برای زندگی در عرصه جامعه است ....