بررسی وضعیت تشیع در سبزوار در سده 10-7 هجری

چکیده

شیعه­پژوهی یکی از اساسی­ترین موضوعاتی است که درتاریخ  ایران مطرح می­شود. مهاجرت سادات علوی و قبایل شیعی در سده­های نخستین اسلامی،  به مناطق ایران؛ زمینه­ای مناسب برای رشد تدریجی تشیع در ایران فراهم کرد. هدف این پژوهش بررسی فعالیت­های شیعی در سبزوار از حمله مغول تا روی کار آمدن صفویان است. مهم­ترین رخدادی که در این زمان به وقوع پیوست تشکیل حکومت سربداران در این ناحیه است. بدون شک تبیین وقوع چنین رویدادی بدون در نظر گرفتن پیشینه تاریخی کنش­های شیعی در ایران ومنطقه امکان­پذیر نیست. از این رو پژوهش موجود با روش تاریخی (شیوه جمع­آوری داده­ها به شکل کتابخانه­ای و بررسی داده­ها به صورت توصیفی- تحلیلی) سعی کرده است درباره ی شیعه و تحولات آن قبل از دوره­ی مورد پژوهش بحث کند. و سپس به تبیین زمینه­ها، رویدادها وپیامدهای نهضت سربداران در سبزوار بپردازد.

بر اساس یافته­های این پژوهش،­ دستاوردهای حکومت سربداری در سبزوار شامل رواج آموزه­های شیعی، تشکیل یک ساختار حکومتی جدید و فراهم آوردن زمینه­های لازم برای تشکیل حکومت­های بعدی شیعه بود. روی هم رفته نهضت سربداران نشانه­ی همیت و غیرت ایرانی بود که با آمیزش تصوف وتشیع رنگ مذهبی به خود گرفت. افزون بر این نهضت سربداری از بعد فرهنگی با حمایت از علما و شاعران شیعه در ترویج آموزه­های شیعی مؤثر بود.

عقاب کمازان یا کریمخان زند

 عقاب کمازان یا کریمخان زند
موضوع این کتاب شرح تاریخ ایران از پیش از ورود اسلام تا دوره‌های بعد از آن است. این کتاب که مجلّد ششم از این مجموعه شش جلدی است، تاریخ ایران را در دوره مغول‌ها و ایلخانان در ایران (۶۱۶ـ۷۵۶) شرح می‌دهد. مباحث کتاب با وقایع ظهور و حضور چنگیزخان در ایران آغاز می‌شود. در این بخش خلق و خوی چنگیزخان و اقدامات وی معرفی شده است. سپس تاریخ خوارزمشاهیان و حضور سلطان جلال‌الدّین و دیگر ایلخانان در ایران تشریح شده است. دیگر پادشاهان سلسله ایلخانان نظیر؛ غازان خان، هلاکوخان و سلطان غیاث‌الدّین محمّد خدابنده نیز در این کتاب شرح داده شده است.