در چهار سال گذشته شاهد تغییرات قابل توجهی در جامع ایران بودهایم. برخی متخصصان این تحولات را ناشی از سیاست دولت در متنوعسازی اطلاع رسانی میدانند در حالیکه دیگران بر این باورند که این تحولات زاییده شرایط بالقوه اجتماعی هستند. آنچه مسلم است این است که بدون وجود سرمایهگذاریهای کلان در زمینه فرا ساختارهای ارتباطات در دهه گذشته، چنین تغییراتی به این سرعت شکل نمیگرفت. این تحولات را میتوان از چنین جنبه مورد مطالعه قرار داد. اما به علت حجم بالای مطالب ما تنها از دو جنبه به موضوع خواهیم پرداخت. یک تأثیر برنامه توسعه ارتباطات بر این امر و دیگری شکلگیری نیرویی در جهت ایجاد یک روند فطری مدیریت دانش.
- پیشرفتهای ارتباطی و ICT
در آغاز انقلاب اسلامی تنها 850000 تلفن ثابت در کل کشور وجود داشت و در سال 1993 این رقم با افزایش چشمگیر به حدود 3597900 خط تلفن ثابت رسید و از آن زمان این رشد کماکان ادامه داشته است و تا سال 1999 در کل کشور در حدود 8400000 خط تلفن ثابت مشغعول به کار میباشد. به عبارت دیگر در طی دو دهة گذشته تلفن ثابت کشور دارای ضریب نفوذی در حدود 34/13 درصد شده است. این ضریب نفوذ ایران را از لحاظ دارا بودن تلفن ثابت در ردة پنجم جهان قرار میدهد...
تعریف اولیه پورتال بسیار ساده است : "مکانی (Hub) که ساده ترین کاربران اینترنت با رجوع به آن بتوانند به راحتی از سرویس های متداول در اینترنت بهره مند شوند و یا اطلاعات مورد نیاز خود در را بدست آورند ". هریک از این کلمات دقیقا نشان دهنده ویژگی خاصی از پورتال هستند :
مکان : در اکثر موارد پورتال به عنوان یک وب سایت با ویژگی های خاص شناخته می شود. این وب سایت می تواند یک واسط (Interface) بین کاربران و تعدادی وب سایت زیر مجموعه پورتال باشد و یا اینکه به عنوان وب سایتی واسط، بین کاربران و اینترنت قرار گیرد. اما تعاریفی نیز وجود دارند که مستقیما از لغت وب سایت استفاده نکرده در این مورد سکوت می کنند : "پورتال دروازه ای است به سایتهای دیگر " و یا "پورتال نقطه ورود کاربران به اینترنت است " .
ساده ترین کاربران : کاربرانی که به پورتال مراجعه می کنند ، لزوما کاربران حرفه ای اینترنت نیستند. پورتال این توانایی را به کاربران می دهد که حتی کم تجربه ترین آنها بتواند از اطلاعات و سرویسهای ارائه شده استفاده کند . بر حسب نوع پورتال ، کاربران آن نیز متفاوتند و شامل کاربران معمولی ، مشتریان ، تولیدکنندگان ، کارمندان سازمان و... باشند .
سرویس های متداول در اینترنت : هر وب سایتی بر حسب نوع فعالیت کاری خود ارائه دهنده سرویس خاصی است . اما یک پورتال باید توانایی ارائه سرویس های عمومی باشد نظیر سرویس پست الکترونیک رایگان ، انجمن ،تالار گفتگو ، اخبار ، نقشه های مرتبط با موضوع پورتال ، جستجو در سایتهای زیر مجموعه و اینترنت ، شخصی سازی توسط کاربر و شخصی سازی توسط پورتال(Tailoring) باشد . در پورتالهای تجاری خدمات خرید و فروش آنلاین ، ارائه کاتالوگ و سیستمهای پرداخت لحاظ می گردند .
اطلاعات مورد نیاز : یکی از ویژگی های پورتال دریافت اطلاعات از سایتهای دیگر(Content aggregation) است . پورتال تنها دریافت کننده اطلاعات است و آنها را به اشتراک می گذارد . به عبارت بهتر پورتال اطلاعاتی که در سایتها و پایگاههای مختلف وجود دارد را سازماندهی کرده و نمایش می دهد. در نظر داشته باشید که این اطلاعات باید استاندارد شده باشند .