مقدمه:
برکه های تثبیت فاضلاب گودال های خاکی هستنند که فاضلاب خانگی و دیگر فاضلاب ها برای مدت طولانی در آن ها نگهداری شده و با عمل ته نشینی و به کمک نور، حرارت، رشد جلبک ها و میکروارگانیسم ها مواد آلی موجود در فاضلاب تجزیه و تثبیت می گردند.
فرایند
های طبیعی در تصفیه فاضلاب در برکه نقش اساسی
داشته و برکه ها جزء روش های ارزان قیمت تصفیه فاضلاب هستند. مهمترین معایب
برکه ها تولید بو، پرورش حشرات ، بالا بودن غلظت جامدات معلق در پساب، نیاز به
زمین زیاد و اتلاف آب به علت تبخیر و نشت والودگی اب های زیر زمینی
می باشد.
متداولترین نوع برکه ها برکه های اختیاری تثبیت فاضلاب هستند. که در آنها همزیستی میان جلبک ها و باکتری ها در جریان است. برکه های اختیاری دو نوع می باشند یکی برکه های اختیاری اولیه که فاضلاب خام را دریافت می کنندو دیگری برکه های اختیاری ثانویه که فاضلاب ته نشین شده یا پساب برکه بی هوازی را دریافت میکنند و برکه تثبیت اختیاری مورد بررسی ما از نوع دوم است.
رنگ فاضلاب در برکه های اختیاری به رنگ سبز دیده می شود. غلظت جلبک ها در پساب برکه های اختیاری با توجه به میزان بار گذاری و درجه حرارت معمولا در محدوده 2000- .500 میکروگرم کلروفیل a در هر لیتر قرار دارد .گاهی رنگ برکه به صورت قرمز یا صورتی در می آید به ویژه زمانی که بار آلی ورودی به آنها بالاست و به سبب وجود باکتری های اکسید کننده سولفید می باشد.[1]گزارش بانک جهانی (Shuval .et. al 1986) مفهوم برکه های تثبیت فاضلاب را که سیستم بسیار مناسبی برای استفاده خروجی آن در کشاورزی است تصدیق کرد. جدول (1) مزایا و معایب برکه ها را در مقایسه با سایر فرآیندهای بیولوژیکی تصفیه فاضلاب با سرعت زیاد و سرعت کم، فراهم کرده است. نکته اینکه لاگن های هوادهی شده و سیستم WSP به عنوان سیستم های تصفیه بیولوژیکی فاضلاب با سرعت کم بررسی شده اند برکه های تثبیت، فرآیندهای تصفیه فاضلاب ترجیح داده شده اند در کشورهای در حال توسعه که زمین غالباً با هزینه و موقعیت معقول در دسترس است و نیروی کار متخصص اندکی وجود دارد.
1-1- اهمیت موضوع پژوهش و پیشینة آن
آلودگی محیط زیست یکی از بزرگترین، یا حتی بزرگترین و حادترین معضل جهان امروز است. آسیبهای بیشمار ناشی از آلایندههای گوناگون بر سلامتی انسان، زیست بومها و انواع موجودات زنده، توجه دانشمندان و محققان نقاط مختلف دنیا را به خود جلب نموده است. اهمیت این موضوع به حدی است که این دهه را دهة محیط زیست نامگذاری کردهاند تا تأکید بیشتری بر جدی بودن مساله آلودگی محیط زیست و لزوم توجه به آن و ضرورت یافتن راهکارهایی جهت جلوگیری از افزایش این مشکل باشد.
در سال 1803، مالتوس، بزرگترین معضل بشریت را کمبود مواد غذایی دانست و هشدار داد که با توجه به روند فزایندة افزایش جمعیت کره زمین، به زودی به جایی خواهیم رسید که غذای کافی برای تغذیه همه انسانهای ساکن این کره وجود نخواهد داشت و امروز شاهدیم که طبق گزارشهای سازمان ملل، 800 میلیون گرسنه در جهان وجود دارند که قادر به بدست آوردن غذای مورد نیاز خود نیستند. بعد از مالتوس، عدهای دیگر که خود را نئومالتوسیان نامیدند، آلودگی محیط زیست را معضلی بزرگتر و جدی تر از مساله کمبود مواد غذایی دانستند، و متاسفانه، اخبار تکان دهندهای که در این زمینه بدست آمده و میآید این حقیقت تلخ را تایید می کند. برخی از اخبار و آمارهای ارائة شده از سوی سازمانهای معتبر جهانی را از نظر میگذرانیم:
● در شهرهای بزرگ جهان، روزانه صدها نفر جان خود را در اثر آلودگی هوا از دست میدهند. پژوهشهایی که در 15 شهر بزرگ اروپا انجام شده است نشان میدهد که آلودگی هوا در شهر لیون فرانسه سبب مرگ زودرس 30 تا 50 نفر در روز میشود و در پاریس، 260 تا 350 نفر هر روز بر اثر بیماریهای قلب و عروق ناشی از آلودگی هوا میمیرند. محققان دانشگاه هارواد دریافتهاند که میزان مرگ و میر در شــــهرهایی که بیش از استانداردهای مجاز با آلودگی هوا مواجهند حدود 20 درصد بیشتر از شهرهای دارای هوای غیرآلوده است و میزان بیمارهای قلبی در شهرهای صنعتی، حدود 30 درصد بیشتر از سایر شهرهاست.
● گزارشی از صندوق محیط زیست بانک جهانی حاکی است که ســـالانه 800 هزار نفر در جهان بر اثر بیماریهای تنفسی، قلبی و سایر بیماریهای ناشی از آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند.
● نازایی، اختلالات نوزادان، کمخونی، نارساییهای حاد کلیوی، اختلالات کبدی، دردهای شدید شکمی، بیماریهای چشمی حاد و بعضاً کوری، مشکلات تیروئیدی، افزایش فشار خون، سکته، فلج، اختلالات حافظه، پایین آمدن بهره هوشی، عدم تمرکز و انواع ناراحتیهای روحی و روانی از جمله افسردگی، اضطرابهای شدید، تنشها و غیره ،از عواقب انتشار وسیع آلایندهها در جهان میباشند.
●آلودگی محیط زیست منجر به بروز عظیمترین و فاجعه آمیزترین انقراض بزرگ تاریخ حیات شده است…. حیات در طول تاریخ طولانی خود، از بیش از سه میلیارد سال پیش، شاهد پنج انقراض عظیم بوده است که به ترتیب در اواخر دوران های اردوویسین، دونین، پرمین، تریاس و کرتاسه رخ دادند. در هر یک از این پنج انقراض عظیم، تنوع زیستی و تعداد گونههای زیستی تا حد زیادی کاهش یافت و گاه چند میلیون سال طول میکشید تا تنوع زیستی دوباره بهبود حاصل کند و غنای خود را بازیابد. مشهورترین آنها، انقراض پنجم بود که در آخر دورةکرتاسه رخ داد و باعث نابودی نسل دایناسورها شد. ولی این انقراض، مخربترین انقراض عظیم تاریخ خلقت نبود، بلکه فجیعترین آنها انقراض ششم است که به دست انسان آغاز شده و بسیاری از دانشمندان احتمال دادهاند که علاوه بر بسیاری از گونههای گیاهی و جانوری، منجر به نابودی نسل بشر نیز خواهد شد. وجود مقادیری از انواع آلایندهها از جمله آفت کشها و سموم شیمیایی در شیر انسان، احتمال این فرض را افزایش داده است.
● آلودگی محیط زیست و گرمایش ناشی از آن، یک سوم زیستگاههای طبیعی جهان را تا آخر این قرن بطور اساسی دچار اختلال میکند و تمامی گونههای زیستی که امکان مهاجرت سریع، با سرعتی بیش از روند تخریب را ندارند و یا زیستگاههای آنها منحصر به فرد است محکوم به نابودی خواهند بود.
● طبق فهرست قرمز ارائه شده از سوی IUCN (اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی) در سال 2002، 5714 گونه از گیاهان و 5453 گونه از جانوران جهان با خطر انقراض مواجه هستند و از این میان، 928 گونه از گیاهان دولپهای، 79 گونه از تک لپهایها، 17 گونه از مخروطیان، بیش از 22 گونه از نهانزادان آوندی، 181 گونه از پستانداران، 182 گونه از پرندگان، 55 گونه از خزندگان، 30 گونه از دوزیســــتان، 257 گونه از ماهیان، 46 گونه از حشـرات و 222 گونه از نرمتنان در شرایط بسیار حاد و بحرانی به سر میبرند. و البته این ارقام از میان گونههای شناسایی شده است و مسلماً گونه های فراوانی وجود دارند که بدون اینکه حتی شناسایی شده باشند در حال نابودی هستند ، چنانکه گفته میشود حدود 90 درصد از گیاهان جنگلهای جادهای هنوز مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفتهاند و چه بسا بتوان از آنان، داروهایی ارزشمند برای بیماریهای غیرقابل درمان امروز بدست آورد.
اختلاف دما در مناطق مختلف تا حد زیادی به توزیع خشکی و آب در سطح زمین
بستگی دارد. در حقیقت اختلاف گرمای ویژه آب و خشکی در مناطقی از سطح زمین
که نزدیک دریاها و اقیانوسها واقع شدهاند، موجب ایجاد تعادل دمایی در این مناطق
میشود. آب گرما را به خود جذب میکند و این در حالی است که آزاد شدن گرما از
سطح آبها در مقایسه با خشکیها بمراتب کندتر است و به همین علت، آبها
میتوانند نقش بسیار مهمی در افزایش و کاهش دمای محیط داشته باشند .
تردیدی
نیست که دریاها و اقیانوسها میتوانند در تغییر دما در سطح خشکیها نقش
مهمی ایفا کنند. علاوه بر این، یکی از دیگر دلایل اختلاف دما بین خشکیها و دریاها
میتواند وزش بادهای اقیانوسی باشد. با آغاز یک روز صاف و آفتابی دمای هوا در
سطح خشکی بتدریج افزایش مییابد. افزایش دما موجب میشود جریان هوای گرم
بسرعت
به ارتفاعات صعود و منطقه کمفشاری ایجاد کند .
منطقه کمفشار مسیر حرکت نسیم دریا را به طرف خشکی تغییر میدهد، اما در
مناطق کوهستانی که از آبها فاصله دارند، بادهایی که از طرف کوهها به طرف
خشکیها میوزند، بادهایی گرم و خشک هستند و برحسب منطقه ممکن است گاهی این
بادها گرم و سوزان باشد. در برخی مناطق دمای این بادها به قدری بالاست که
میتواند پس از گذشت یک دقیقه برف سفیدی را که سطح کوهها را پوشانده، ناپدید
کند. در این مناطق بر اثر تابش نور خورشید دمای خاک در مناطق کمارتفاع کوهپایه
افزایش مییابد و تحت تاثیر پدیده جابهجایی هوای گرم به ارتفاعات صعود میکند. با
صعود هوا دمای آن کاهش مییابد و متراکمتر میشود و در نتیجه به ارتفاعات
پایینتر حرکت میکند. سپس بار دیگر دمای هوا افزایش مییابد و این چرخه تکرار
میشود، اما هنگام شب برعکس آنچه در روز اتفاق میافتد، جریان هوای خنک از
ارتفاعات به کوهپایهها که هنوز دمای بالایی دارند حرکت میکند. سپس دمای هوا
افزایش مییابد و جریان هوا به ارتفاعات صعود میکند و این چرخه تا آغاز صبحی
دیگر ادامه خواهد داشت .
مقدمه:
ماهیانی که مناسب مصرف انسان نباشد و همچنین آبزیان صید ؟؟؟ برای تولید پودرماهی بکار میرود که دارای بازاری جهانی قابل ملاحظه میباشد. با اینحال، مداوماً فرآیند و راههای نوینی از مصرف ماهی دریایی، ضایعات ماهی و احشاء ماهی، مورد بررسی و تحقیق قرارمیگیرند.
هدف اصلی از تولید سیلانه ماهی ابداع فرآیندهایی با هزینه سرمایهگذاری پائین بوده بتوان آنها را در کشتیهای ماهیگیری و یا درمکانهای کوچک و دورافتاده که درآنها کارخانههای پودرماهی ازنظراقتصادی نمیتوانند فعالیت نمایند، بکار برد. یکی از فرآیندهایی که موردتوجه قرارداشتهاند نگهداری حفظ کیفیت شیمیایی به ماهی بوسیله اسید یا بازها، توأم با هیدرولیز و یا بدون آن، میباشد ]آندرسن،آراسون و یونسون[1]، 1981؛ را وگلیدبرگ[2]،1982[. فرآوردههای حاصل از این فرآیند شیرابه سیلویی ماهی خوانده میشود. شیرابه سیلویی ماهی را شاید بتوان بصورت فرآوردهای مایع و ساخته شده از ماهی یا اجزایی از ماهی و اسید یا ندرتاً باز (مانند هیدروکسیدسدیم)، توصیف نمود. مایع شدگی (میعان) براثر عمل آنزیمهایی که بطورطبیعی دربدان ماهی حضور دارند. ایجاد شده، و بوسیله اسید که شرایط صحیح برای تجزیه بافتها توسط آنزیم و محدود ساختن رشد باکتریهای فاسدکننده را ایجاد میکند، شتاب میگیرد. اکثراً اسیدهای آلی (ارگانیک) بطورمتداول برای تولید شیرابه سیلویی از ماهی بکار میروند.
شیرابه سیلویی ماهی بصورت تجارتی در اسکاندنیاوی و لهستان مورداستفاده قرارمیگیرد. تولید سالانه حدود 120000تن فرآورده است که عمدتاً با بکاربردن اسیدفرمیک، اسیداستیک و اسیدهای معدنی تولید میگردد.
این فرآورده عموماً بعنوان غذا برای ماهی، حیوانات خزدار، خوکها و غیره بکار میرود.
2- پس زمینه و سابقه
تولید شیرابه سیلویی یک ابداع جدید نیست. نخستین بار در فنلاند درسال 1920 توسط ای. آی. ویرتانن[3]، راوگیلدبرگ[4]، 1982، معرفی گردید. او علوفه سبز را به کمک آمیزهای از اسیدهای سولفوریک و هیدروکلریک عمل آورد. این روش درسالهای 1930 توسط ادین[5] برای حفظ و نگهداری و مایعسازی انواع مختلف ماهی و ضایعات ماهی، اتخاذ و اقتباس گردید (ادین، 1940). تولید شیرابه سیلویی ماهی در مقیاسی صنعتی درسال 1948 در دانمارک آغاز شد و پس از سه سال بالغ بر 15000تن سیلوی ماهی توسط 14شرکت تولید گردید.
پترسن،1951[6] در آغاز شیرابه سیلویی ماهی فقط توسط اسیدهای معدنی و غیرآلی نظیر اسید هیدروکلریک و اسیدسولفوریک استفاده میگردید، با اینحال گرچه این اسیدها نسبتاً ارزان بودند، معذالک بسیار مناسب نبودند زیرا عمل نگهدارنده آنها بدواً هنگامی مؤثر واقع میشود که مقدار PH پائین و تاحد 2میباشد (آنرندسن، آراسون و یونسون، 1981). بدین ترتیب لازم است که مادهغذایی پیش از آنکه به حیوانات خورانده شود اسیدزدایی گردد (پترسن، 1953). اثر نگهدارنده و حفاظتی بسیاری از اسیدهای آلی از قبیل اسیدفرمیک درسطح PH بالاتری فعال میگردد (PH=4). از اینرو در سالهای اخیر اسیدفرمیک بنحو فزایندهای درتولید شیرابه سیلویی بکاربرده شده است.
دریوگسلاوی سابق، آزمونهایی در زمینه اسفاده از انواع مختلف اسیدها و آمیزههای اسید در شیرابه سیلویی و بمنظور نگهداری ضایعات و تفالههای ساردین بعمل آمدند. نتایج بدست آمده آن بودند که ارزانترنیشان یک آمیزه 3% اسیدسولفوریک و اسیدفرمیک به نسبت بود. (لیساک[7]، 1961). دانشمندان نروژی یک برنامه بزرگ مقیاس پژوهشی را درسال 1974 پیرامون تولید شیرابه سیلویی از احشاء و ضایعات و لقالههای ماهی، آغاز نمودند. آنها دریافتند که ارزش غذایی شیرابه سیلویی ازطریق ذخیرهسازی زوال مییابد، که عمدتاً بسبب تجزیه اسیدآمینه تریپتوفان در شرایط اسیدی میباشد. هنگامیکه شیرابه سیلویی با علوفه سبز آمیخته میگردد چنین مشکلی معمولاً وجود ندارد زیرا گیاهان معمولاً مقدار تریپتوفان پائینی دارند. چنانچه شیرابه سیلویی با علوفه سبز خشک نظیر پودرعلف آمیخته گردد و هوا بتواند آزادانه دراطراف این مخلوط جریان داشته باشد، در آن صورت اسید بیشتر و یا حداقل اسیدفرمیک 3% برای پیشگیری از رشد قارچ و کپک لازم است. با اینحال استفاده از آمیزه 5/1% اسیدفرمیک و پروپیزیک کفایت میکند و این آمیزه نسبت به اسیدفرمیک خالص ارزانتر میباشد(گیلدبرگ ورا، 1977)؛ اشتروم[8]و دیگر تحقیق همراه، 1980؛ یانگارد[9]، 1991. درسالهای اخیر نروژ دارای تولید سالانه 40000 تا 50000 تن بوده است و درسال 1992 تولید شیرابه سیلویی از ماهی و ضایعات ماهی حدود 60000تن بود. (یانگاردا، 1991، اشتورمو[10]، 1993). با افزودن قند یا حبوبات قندی همراه با لاکترباسیلها به ماهی و ضایعات ماهی میتوان شیرابه سیلویی تولید نمود. لاکتوباسیلها قند را به اسیدلاکتیک تبدیل مینمایند که ماهی را حفظ کرده و شرایط مساعدی برای شیرابه سیلویی ایجاد میکند(پترسن، 1953؛ نیلسون و رایدین[11]، 1968). برخی از لاکتوباسیلها علاوه براسید عناصر و مواد دیگری نیز (پادزیست(آنتی بیوتیک)) تولید میکنند. که اثر حفاظتی و نگهدارندهشان را افزایش میدهد. (لیندگِرِن و کِلِوشتروم[12]، 1978؛ شرودر[13]، 1980)[چکیده:
جهانگردی یکی از بزرگترین فعالیت های انسان امروزی است که می تواند تغییراتی بزرگ در سیمای زمین، فرهنگ، سیاست، اقتصاد و روش زندگی انسانها پدید آورد. اهمیت گردش و جهانگردی در فرهنگ ها و تفاهیم بین المللی سبب شده است که مجمع عمومی سازمان متحتد، روز 29 سپتامبر (5 مهرماه) هر سال را روز جهانی جهانگردی اعلام کند.
صنعت گردشگری در ایران آنچنان که باید، جایگاه واقعی خود را نیافته است. کشوری که در آمار سازمان جهانی جهانگردی از نظر توانهای توریستی در رده دهم دنیا می باشد، اما از نظر تعداد ورودی گردشگران و درآمد بدست آمده از این صنعت در رده هفتاد و پنجم و به گفته ای هشتادو پنجم دنیا قرار دارد. اگر در سطح ملی نیز بخواهیم سنجشی داشته باشیم استان کرمانشاه پس از استان فارس از نظر توان های گردشگری در جایگاه دوم کشور قرار دارد، اما در جذب گردشگر و جهانگرد آماری که نشان دهنده شمار گردشگران وارد شده به این استان است درجایگاهی بسیار پایین تر از این قراردارد. در این پژوهش تلاش بر این بوده است،که با شناسایی توان ها و ضعف های موجود، راهکارهایی برای برطرف نمودن این ضعف ها و توانمند نمودن این صنعت با ارزش ارائه شود.
در پژوهش حاضر، فصل دوم، درباره تاریخچه صنعت جهانگردی (توریسم) و ارزش و جایگاه آن و در جهان و روندی که این صنعت در آینده پیش می گیرد. بحث شده است. از تاثیرات این صنعت در رونق اقتصادی و اشتغال زایی در سطح جامعه و همچنین از اجزای ترکیبی و وابسته به این صنعت و تاثیرات منفی این صنعت سخن به میان آمده است. انواع جاذبه های جهانگردی و شیوه های بازاریابی، چگونگی آمارگیری از جهان گردان و برآورد ارزیابی بدست آمده از این صنعت از موضوعات مورد بحث این فصل می باشد، فصل سوم، پیشینه و جایگاه جهانگردی و همچنین انواع جاذبه های گردشگری، مشکلات و تنگناهای این صنعت در ایران را مورد بررسی قرار داده است.
فصل ششم، نتیجه گیری از پژوهش و درپایان پیشنهادهایی برای رونق این صنعت بسیار با ارزش و کم درد سر در سطح استان و شهر کرمانشاه ارائه شده است. امید است که در اینده با بهبود این صنعت رو برو شویم.
پیشگفتار
جهانگردی از باارزش ترین و بزرگترین جنبش های انسان دوره کنونی است که همراه با پدید آوردن دگرگونی های شگرف در سیمای زمین، اوضاع سیاسی و اقتصادی، فرهنگی، منش و روش زندگی انسانها را دگرگون می سازد. با آنکه دگرگونی هایی بنیادی در اوضاع اقتصادی، فرهنگی و شیوه زندگی مردم پدید می آورد.
بررسی وضعیت جاها و سرزمین هایی که همه ساله و در فصل های گوناگون مورد بازدید جهانگردان قرار می گیرند نشان می دهد دگرگونی هایی که از پیامد جهانگردی در آن جاها پدید می آید بسیار چشمگیر تر و بزرگتر از دگرگونی هایی است که از پدید آمدن و گسترش دیگر جنبش های اقتصادی انسان ناشی می شود. امکانات مورد نیاز جهانگردان، مانند مهمان سراها، خوراکی سراها و جاهای گردشی، که در کرانه های دریاها، جاهای کوهستانی، جنگلی و در پیرامون چشمه های آب گرم معدنی بنا شده اند، گویای پیامد جهانگردی در دگرگون ساختن چهره زمین است.
برای آشنایی با ملت ها و فرهنگ ها، شیوه زندگی مردمان یک سرزمین، زدودن خستگی و فرسودگی بدنی و روحی، پی بردن به بزرگی آفرینش و دریافتن مفاهیم زیبایی شناختی، پالایش درون و خودسازی و فراگیری چگونگی زیستن، هیچ راهی بهتر از گردش و جهانگردی نیست.
جابجایی انسانها پیامدهای فرهنگی، روحی و اقتصادی بزرگی را به دنبال دارد. جهانگردی منجر به جابجا کردن ثروت های بزرگ از جایی به جاهای دیگر جهان، به ویژه از جاهای ثروتمند به سوی جاهای فقیر یا رو به رشد می شود. آشکار است که گردش نیز مانند بسیاری از جنبش های آدمی جنبه های خوب و بد به همراه دارد. یورش گردشگران به کنار دریاها، رودخانه ها، شهرها و جاهای پذیرنده جهانگردی و به همراه آنان یورش خودروهای آلاینده زیست بوم به سوی جاهای کوهستانی و سردسیر و خوش آب و هوا، پامال شدن سبزه زارها، شکسته شدن شاخ و برگ درختان و آسیب های ژرف بوم شناختی که جاهای جهانگرد پذیر، به خاطر پدید آوردن زیر ساخت ها و آمد وشد جهانگردان پذیرا می شوند، همگی دستاورد بد جهانگردی است.
بیشتر کشورهای رو به رشد، که دوران گذرا را سپری می کنند، با از دست دادن ارزش های سنتی و اخلاقی دست به گریبان اند. از سویی بر اثر کمبود امکانات مادی و فنی و ... مردم این کشورها به ویژه جوانان دچار گره های خود کوچک بینی هستند. از این رو، سرازیر شدن جنبه های بد و رفتار و کردار جهانگردان کشورهای پیشرفته به کشورهای رو به رشد، که بدبختانه به سرعت و آسانی انجام می پذیرد، ویرانگری فرهنگی و اجتماعی به بار می آورد. (م. ش. 1)