مشارکت مردم در قانون گذاری جمهوری اسلامی ایران

مشارکت مردم در قانون گذاری، عالی‏ترین جلوه‏ی حق حاکمیت مردم در تعیین سرنوشت زندگی سیاسی و اجتماعی خود است. امروزه این نوع مشارکت مردمی در پرتو دموکراسی غیرمستقیم و واگذاری حق مزبور به نمایندگان مردم در مجالس قانون‏گذاری و بر اساس اصل تفکیک قوا عمدتا به صورت غیرمستقیم و توسط قوه‏ی مقننه اعمال می‏شود. مع‏الوصف هنوز هم امکان مشارکت مستقیم مردم در این فرآیند از طریق همه‏پرسی و شیوه‏های مشابه آن، البته به صورت فرعی و استثنایی وجود دارد. مهم‏تر اینکه مشارکت مردم در قانون‏گذاری به صورت غیرمستقیم و از طریق عوامل اجتماعی موثر و تاثیرگذار در خور توجه و بحث‏انگیز است. جمهوری اسلامی ایران نیز با پذیرش نهادهای دموکراسی از این ساختار خارج نیست. لیکن لزوم تطبیق قانون‏گذاری آن با موازین شرعی و تبعیت از نظام قانون‏گذاری اسلام، بر حدود و ثغور و نحوه‏ی اعمال این موضوع تاثیر گذاشته و جلوه‏های خاص و عوامل اجتماعی ویژه‏ای را مطرح کرده است که تا اندازه‏ای با سایر نظام‏های قانون‏گذاری تفاوت دارد.

دانلود تحقیق آشنایی با فرآیند انتخابات

عنوان مقاله: انتخابات
قالب فایل: WORD
تعداد صفحات: 13 صفحه

فهرست مطالب:
● تعریف
● تعیین مسئولان اصلی کشور
● همه‌پرسی دربارهٔ یک موضوع ملی
● پانویس ها
● منابع و مؤاخذ


* بخشی از ابتدای مقاله:

تعریف

انتخابات فرایندی دموکراتیک، و یک عامل مهم برای تشکیل ارگان‌های حکومتی در جوامع مدنی می‌باشد. در انتخابات معمولاً افرادی که برای تصدی مسئولیت‌های حکومتی نامزد شده‌اند اقدام به تبلیغات گسترده می‌نمایند و مردم بر اساس نوع برنامه و خط مشی این افراد، رای خود را به صندوق‌های رای می‌اندازند.[نیازمند منبع] در کشورهای مختلف بسته به نوع دموکراسی که در آنجا اجرا می‌شود نهادهای متفاوتی مسئولیت اجرا و یا نظارت بر انتخابات را به عهده دارند.

انتخابات ممکن است به صورت پایان‌دوره‌ای ، میان‌دوره‌ای، یا زودهنگام انجام شود. هم‌چنین ممکن است که گسترهٔ رای‌دهندگان در انتخابات متفاوت باشد، مانند تفاوتی که بین انتخابات ملی (رئیس جمهور) و انتخابات شهری (نمایندگان مجلس) دیده می‌شود.

تعیین مسئولان اصلی کشور

در بسیاری از کشورهای دنیا، قانون اساسی، تعیین افرادی که مسئولیت‌های کلیدی در کشور را به عهده می‌گیرند، منوط به انتخابات کرده‌است. منظور از مسئولیت‌های کلیدی مواردی مانند ریاست جمهوری، نمایندگی در مجلس (نظیر مجلس شورای اسلامی در ایران، مجلس عوام در انگلستان، یا مجلس سنا در امریکا)، و مواردی از این دست است.

در ایران، رئیس جمهور، نمایندگان مجلس و اعضای شوراها باید از طریق انتخابات تعیین شوند. [۱] هم‌چنین اعضای مجلس خبرگان نیز با انتخابات تعیین می‌شوند.[نیازمند منبع] شورای نگهبان، مسئولیت نظارت بر تمام موارد یاد شده را به عهده دارد. [۲] سایر ارگان‌هایی که در انتخابات در ایران نقش دارند، عبارت‌اند از مجلس شورای اسلامی و ستاد انتخابات کشور در وزارت کشور و هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات مستقر در شورای نگهبان.

اگرچه در مورد ساختارهایی نظیر شورای اسلامی شهر و روستا، مجامع صنفی و غیره هم انتخابات انجام می‌شود اما این دسته انتخابات در قانون اساسی پیش‌بینی نشده، و هر سازمان یا ساختاری با توجه به آیین‌نامه‌اش عمل می‌کند....