بررسی رابطه سبک های اسنادی و شیوه های فرزند پروری در دانش آموزان مقطع راهنمایی

مقدمه

           خانواده به دلیل نقش تربیتی وفرهنگی خود در پرروش انسان های متفکر، آگاه وبالنده نقش بسیار موثری می تواند ایفا کند. اگر ابعاد این نهاد تربیتی به درستی تحلیل شود معلوم می گردد که سلامت وپویایی جامعه به سلامت وپویایی خانواده ارتباط دارد.(ملکی، 1385، به نقل از زنگنه ابراهیمی ،دکتر کارشکی ، دکتر مومنی مهموئی).

     <  خانواده، مهمترین نهاد اجتماعی است> این جمله را بارها و بارها شنیده ایم،توجه به این موضوع و هر موضوعی که حول محور خانواده می چرخد مستلزم توجه فراوان است بر این اساس در این پایان نامه تلاش فراوان شده تا این دو موضوع عمیقا مورد توجه و بررسی قرار گیرد. در این میان تلاش ما بر این است که با تحقیقات عمیق و جزء به جزء درک درست تر و عمیق تری از خانواده و مسائل مربوط به آن داشته باشیم،و تمام این تلاش ها در جهت ساختن اجتماعی بهتر و غنی تر از هر لحاظ می باشد. تحقیق پیرامون شیوه های فرزند پروری تا کنون به عناوین مختلف انجام شده است و این پایان نامه نیز به سهم خود تلاش کرده است تا از منظر جدیدی این موضوع را مورد تحقیق قرار دهد و بررسی نماید از این جهت است که این موضوع یعنی شیوه های فرزند پروری به همراه سبک های اسنادی مورد پژوهش قرار گرفته است. موضوع مورد پژوهش بررسی رابطه شیوه های فرزند پروری والدین و سبک های اسنادی در دانش اموزان مقطع راهنمایی می باشد. در این تحقیق سعی بر این است تا رابطه بین شیوه های فرزند پروری و سبک های اسنادی مورد مطالعه قرار گیرد. از مفهوم سبک اسنادی یا سبک تبیینی برای مشخص کردن انواع تبیین هایی استفاده می شود که افراد معمولا در مواجهه با یک رویداد به کار می گیرند ( بریجز،2001 [1]، به نقل از دکتر شهر آرای). عوامل علی رفتار را اسناد [2] می گویند و بر این اساس، رفتار دیگران را به عوامل یا به ویژگی های شخصیتی پایدار ( به اصطلاح عوامل موقعیتی ) و یا به جنبه هایی از موقعیت اجتماعی انان اسناد می دهند (پتری،1996، به نقل از دکتر شهر آرای، فرزاد ، زارعی).

     در واقع واکنش اشخاص از موقعیت ها متاثر از برداشت ها و ارزیابی شناختی انها از ان موقعیت ها است. از این رو نظریه ای که در دو دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته است سبک یا شیوه های تبیین افراد و رویدادهای تنش زا است که می توانند نقش مهمی در سلامت روانی و به دنبال ان تاثیر زیادی در شیوه های فرزند پروری داشته باشند(تری[3]،1994، به نقل از فرزانه معتمدی شارک ؛ مجله پؤوهشی اصیل). در زنجیره اسناد می توان سه مرحله را تشخیص داد که عبارتند از : 1- می پرسیم چرا ؟ 2- نوعی اسناد مطرح می سازیم.3 – رفتار ما به نوع اسناد بستگی پیدا می کند ( میلر[4]،بریکمن [5] و بولن [6]،1975، به نقل از دکتر افروز و معتمدی شارک ).

     سبک اسنادی دارای استلزام های مهمی در بخشهای متفاوتی از زندگی روزانه است و با افسردگی ( ولپی و لوین،1998 )،عملکرد ورزشی ( سلیگمن، نولن- هوسما، نورنتن و تورنتن، 1990 )، سلامت جسمانی ( دوا، 1995 )، سلامت روان شناختی ( هیرشی و موریس، 2002 )، عملکرد افراد در زمینه های حرفه ای ( کر و گری، 1995 ) و عملکرد افراد در قلمرو اموزش و پرورش ( بریجز، 2001 ؛ هیوستون، 1994 ؛ پیترسون و بارت، 1987 ؛ الن و دیترش، 1991 ؛چیس، 2001 ؛ گاما،جسوس و میرلس، 1991 ) [7]مرتبط است.

      از تحقیقات انجام شده در مورد سبکهاى اسنادى چنین برمى‏آید که این سبکها، باافسردگى، عملکرد شغلى و سلامت فرد در ارتباطند.همچنین، این تحقیقات نشان مى‏دهد که نحوه تبیین رویدادها توسط افراد، بیشتر از خود رویدادها بر آنها تأثیر مى‏گذارد.در انتها، شرایط محیطى مناسب در خانواده و مدرسه و تأثیر آن بر رشد قضاوتهاى صحیح مورد بحث قرار گرفته و نشان داده شده است که دستیابى به این شرایط مى‏تواند انسان را به سوى سبکهاى مناسب و سازنده رهنمون شود.

پرسشنامه ی سبک های اسنادی(ASQ)

ASQ شامل 48 سؤال است. در این پرسشنامه، هر ماده از 1 تا 7 درجه بندی شده است. برای هر یک از 6 موقعیت مثبت، 1 پایین ترین رتبه و 7 بالاترین یا بهترین گزینه برای بعد مثبت است. برای 6 موقعیت منفی، نمره گذاری به صورت معکوس است. بنابراین، برای موقعیت های منفی رتبه یک بالاترین یا بهترین گزینه و نمره 7 پایین ترین یا بدترین گزینه به حساب می آید. برای محاسبه نمره کل تجارب مثبت، ابتدا نمره های تمام موقعیت مثبت را با هم جمع می کنیم و بعد بر تعداد آن ها تقسیم می کنیم. بالاترین نمره تجارب مثبت 21 و کمترین آن 3 است. نمره کل برای رویدادهای منفی با جمع کردن نمره های همه موقعیت های منفی و با تقسیم آن بر تعداد آن ها محاسبه می شود. بالاترین نمره برای رویدادهای منفی 3- و پایین ترین آن 21- است. برای محاسبه نمره کل رویدادها، نمره کل تجارب مثبت از نمره کل تجارب منفی کسر می شود. بهترین نمره برای کل رویدادها 18+ و بدترین آن نمره 18- است. همچنین سؤال شماره 1 برای درک بهتر سؤالات دیگر است و در نمره گذاری استفاده نمی شود. به علاوه، سوالات موقعیت های مثبت شماره های 1، 3، 6، 9، 10 و 12 و سؤالات موقعیت های منفی شماره های 2، 4، 5، 7، 8 و 11 هستند. در واقع در این پرسشنامه نمرات وقایع مثبت و منفی به طور مجزا محاسبه می شوند چرا که نمره پایین برای یک واقعه مثبت یک اسناد منفی است در حالی که نمره پایین برای یک واقعه منفی یک اسناد مثبت است.